STRESS ECHO - ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΗΧΟΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΗΜΑ

Το δυναμικό ηχοκαρδιογράφημα ή δυναμική υπερηχοκαρδιογραφία (stress echo) αποτελεί μια εξειδικευμένη τεχνική που χρησιμοποιείται για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου και την εκτίμηση της καρδιακής λειτουργίας. Είναι πολύ διαδεδομένη τεχνική στις Ευρωπαϊκές χώρες ήδη από το 2005, έχοντας αντικαταστήσει σε μεγάλο βαθμό το test κοπώσεως.

Στον εξεταζόμενο τοποθετείται αρχικά φλεβοκαθετήρας στο χέρι καθώς και ηλεκτρόδια στο θώρακα για συνεχή καταγραφή ηλεκτροκαρδιογραφήματος. Μετά τη σύνδεση με τα monitors διενεργείται μία ηχοκαρδιογραφική μελέτη ηρεμίας (μελέτη αναφοράς). Ο εξεταζόμενος σε όλη τη διάρκεια της εξέτασης είναι ξαπλωμένος στο εξεταστικό κρεβάτι, όπως ακριβώς και όταν κάνει triplex καρδιάς. Το stress ή αλλιώς η «κόπωση» προκαλείται με τη χορήγηση ειδικού φαρμάκου (δοβουταμίνη) ενδοφλεβίως και όχι με βάδιση σε κυλιόμενο διάδρομο. Η δόση της χορηγούμενης δοβουταμίνης αυξάνεται σταδιακά (4 στάδια) κάνοντας την καρδιά να χτυπά έντονα και γρήγορα, όπως ακριβώς συμβαίνει και στη διάρκεια της άσκησης.

Σε κάθε στάδιο της δοκιμασίας ο καρδιολόγος διενεργεί ηχοκαρδιογράφημα, ώστε να «παρακολουθεί» την ανταπόκριση της καρδιάς, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει συνεχής καταγραφή ηλεκτροκαρδιογραφήματος, όπως στο test κοπώσεως. Το δυναμικό ηχοκαρδιογράφημα ολοκληρώνεται όταν επιτευχθεί ο στόχος της μέγιστης καρδιακής συχνότητας που προβλέπεται για την ηλικία του ασθενούς. Αφού ολοκληρωθεί η μελέτη ο εξεταζόμενος παραμένει ξαπλωμένος για μερικά λεπτά μέχρι να επανέλθει η καρδιακή συχνότητά του στα φυσιολογικά επίπεδα και στη συνέχεια αφαιρείται ο φλεβοκαθετήρας. Ο εξεταζόμενος παραμένει στην αίθουσα αναμονής και λαμβάνει μέσα σε 20 λεπτά το πόρισμα μελέτης από τον ιατρό που διενήργησε τη μελέτη. Στη συνέχεια μπορεί να επιστρέψει χωρίς κανέναν περιορισμό στο καθημερινό του πρόγραμμα (εργασία, σπίτι, οδήγηση, κτλ) ή να φάει και να πιει οτιδήποτε.

Συχνές ερωτήσεις

Γιατί δυναμικό ηχοκαρδιογράφημα ή δυναμική υπερηχοκαρδιογραφία  (stress echo) και όχι test κοπώσεως;

Συγκριτικά με το test κοπώσεως, το δυναμικό ηχοκαρδιογράφημα έχει πολύ υψηλότερη διαγνωστική ακρίβεια, και σύμφωνα με τις διεθνείς οδηγίες πλέον προτιμάται έναντι του test κοπώσεως σε ασθενείς με παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου (πχ διαβήτης, υπέρταση, κληρονομικό ιστορικό κ.α.) ή ασθενείς με ήδη γνωστή στεφανιαία νόσο (μπαλονάκι-stent, bypass, παλαιό έμφραγμα του μυοκαρδίου). Επίσης, ενδείκνυται σε ασθενείς που δεν μπορούν να περπατήσουν γρήγορα σε κυλιόμενο διάδρομο ή έχουν αλλαγές στο ηλεκτροκαρδιογράφημα ηρεμίας.

Σε τι διαφέρει το δυναμικό ηχοκαρδιογράφημα ή δυναμική υπερηχοκαρδιογραφία  (stress echo) από το σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου

Οι δύο τεχνικές έχουν περίπου ίδια διαγνωστική αξία. Η διαφορά τους είναι ότι στο δυναμικό ηχοκαρδιογράφημα ο εξεταζόμενος δεν εκτίθεται σε ακτινοβολία συγκριτικά με το σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου, όπου η δόση ακτινοβολίας ισοδυναμεί με 200 ακτινογραφίες θώρακος. Έτσι ο εξεταζόμενος μπορεί να επιστρέψει μετά το τέλος της εξέτασης στο σπίτι του χωρίς να χρειάζεται να απομακρυνθούν συγγενικά πρόσωπα λόγω ακτινοβολίας.

Πόσο διαρκεί η εξέταση;

H διάρκεια της εξέτασης είναι περίπου 20 λεπτά. Ο συνολικός όμως χρόνος στο ιατρείο είναι μία ώρα, συμπεριλαμβανομένου του χρόνου για τη λήψη του ιστορικού, την τοποθέτηση του φλεβοκαθετήρα, τη σύνδεση με τα monitors και τις μετρήσεις.

Υπάρχει κίνδυνος να πάθω κάποιο επεισόδιο με την εξέταση αυτή;

Η εξέταση είναι αναίμακτη και ο μόνος κίνδυνος σχετίζεται με την κατάσταση της καρδιάς σας και όχι με την εξέταση αυτή καθ’ αυτή. Δηλαδή, ο κίνδυνος δεν διαφέρει ουσιαστικά από εκείνον που έχει ένα test κοπώσεως. Σε ασθενείς με σοβαρά καρδιακά προβλήματα έχουν αναφερθεί πολύ σπάνια επεισόδια στη διάρκεια της εξέτασης. Για αυτό το λόγο η εξέταση γίνεται σε συνθήκες εργαστηρίου, κατάλληλα εξοπλισμένου όπως προβλέπεται διεθνώς, με ταυτόχρονη καταγραφή πολλών ζωτικών παραμέτρων και συνεχή παρουσία νοσηλευτικού προσωπικού, ώστε να αποφευχθούν ανεπιθύμητες ενέργειες. Επίσης, έχουν αναφερθεί αρρυθμίες λόγω της δοβουταμίνης οι οποίες όμως είναι αναστρέψιμες.

Υπάρχουν παρενέργειες από το σκιαγραφικό;

Το σκιαγραφικό που χρησιμοποιείται δεν έχει σχέση με τα σκιαγραφικά άλλων εξετάσεων πχ αξονικής τομογραφίας. Δεν είναι τοξικό και δεν υπάρχει καμία αντένδειξη στη χρήση του (πχ νεφρική ανεπάρκεια). Έχουν αναφερθεί πολύ σπάνια αλλεργικές αντιδράσεις. Το εργαστήριο είναι εξοπλισμένο με τα κατάλληλα φάρμακα και το προσωπικό είναι κατάλληλα εκπαιδευμένο για την αντιμετώπιση τέτοιων ανεπιθύμητων ενεργειών.

Υπάρχουν παρενέργειες από τη δοβουταμίνη;

Η δοβουταμίνη μπορεί ορισμένες φορές να προκαλέσει μούδιασμα ή «ζέστη» στο κεφάλι και στα άκρα ή ναυτία ή τρέμουλο. Τα συμπτώματα αυτά είναι παροδικά και εξαφανίζονται 3-4 λεπτά μετά τη διακοπή του φαρμάκου.

Μπορώ μετά την εξέταση να οδηγήσω ή να γυρίσω στη δουλειά μου;

Ναι. Δεν υπάρχει κανένας περιορισμός για το καθημερινό σας πρόγραμμα ή το φαγητό.